یەکێک لەو چەمەکانە که زۆرجار و به ھەڵە له گەڵ چەمەکی پەروەردە کردن وەکوو یەک و به جێگای یەک به کار دەبردرێت راهێنانی کاریه (چەمەکی ئینگلیزی training). له روی تاریفەوه، " راهێنانی کاری یانی پەره سەندنی بۆچون، زانست، کارامەیی و سەرمەشقی رەفتار یپێویستی کەسێک بۆ ئەنجام دانی عەملکردی باش له تەوزیم یان شوغلێکی دیاری کراو" (ستامیرز[1]، پاتریک[2]، 1975، لاپەڕەی10). مانعای پەروەردە کردن و راهێنانی کاری له یەک جوودان و جیاوازیەکانی نێوان ئەم دوانه دەتوانین به شێوەی ژێرەوه ناو ببەین:
فەعالییەته پەروەردە کردنەکان زۆر وەسیع و هێران و تەواوی لایەنەکانی ژیان له بەر دەگرن، له حاڵێکدا راهێنانی کاری به ناوچەی سنوورداری فەعالییەت پەیوەندی ھەیە و تەرخان کراوه.
ئامانجی پەروەردە کردن زۆر گشتی و جامێعن، بەڵام ئامانجی راهێنانی کاری تا ڕادەیێک سنووردار و مالومن.
دەورەی پەروەردە کردن به شێوەی نەغد و پوخت توولانی و درێژن و بەردەوامن، وەکوو دەورەی سەرەتایی خوێندن، دەورەی ناوەندی، دەورەی خوێندکاری ناو زانکۆکان، بەڵام دەورەی راهێنانی کاری زۆربەیان کورتن و له کاتێکی کەمدا ئیجرا دەبن، وەکوو دەورەی "پەروەردە کردنی تایپیست"، " دەورەی پەروەردە کردنی ماموستا".
پەروەردە کردن زۆرتر له لایەنی دام و دەزگای فەرمی و دەوڵەتی یانی خوێندنگە و زانکۆکان ئەنجام دەدرێت، له حالێکدا زۆربەی دەورەی راهێنانی کاری ئەنیستیۆکانی سەنعەتی و خەدەماتی خسووسی و خۆخۆیی و بازێ جاریش دەوڵەتی و ئەویش به خاتری پر کردنەوەی هێزی ئینسانی به هۆی چارەسەر کردنی نیازی خۆی بەر گووزار دەکات.
له سیستەمه پەروەردەییەکان، خوێندکاران ئازادن تا له رێگای بەهره وەرگرتن له ئیمکاناتی رێکخراوه پەروەردەییەکان وەکوو ماموستاکان، دەرسه جۆراوجۆرەکان، ئازمایشگاکان، قوتابخانەکان و وەکوو ئەمانه، لە رووی عیلاقه و بەھەرە جۆراوجۆرەکانی خۆی، رێگای به دڵی خۆی هەلبژێرێت و رشتەی ئاکادمیکی به دڵی خۆی هەڵبژێرێت و ئیدامەی بدات. ئەمما له دەورەی راهێنانی کاری، تەواوی خوێندکارەکان ئەرکیان له سەر شانه که سەره رای عیلاقه و ئیستیعدادی خۆیان به شوێنی ئەو ئامانجانەی که له بەرنامه و پلانی دەورەی راهێنانی کاریەکەدا دانراوه بڕۆن و کارامەی هایێک به دەست بێنن که شوغلەکەیان پێویستیەتی. به خاتری ئەوەی که ئامانجی هەر دەورەیێک راهێنانی کاری بەدی هێنانی کارامەیی، زانست و بۆچونی پێویستی تاک له شوغڵ و پیشەیێکه. به بەیانێکیتر، سیستەمه پەروەردەییەکان زۆرتر نیاز و پێویستی خوێندکاران بەدی دێنن، له حاڵێکدا دەورەی راهێنانی کاری نیاز و پێویستی دام و دەزگایێک که ئەم دەورانه ئیداره دەکات، بەدی دێنێت.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
